DOCTRINES VAN DEMONEN
“NOU DE GEEST SPREEKT UIT, dat in de laatste tijden sommigen van het geloof zullen afdwalen, terwijl zij acht geven op verleidende geesten en leringen van duivelen.” (1 Timoteüs 4:1). Oppervlakkig gezien lijkt het alsof deze verleidende geesten iets bovennatuurlijks zijn, en de “doctrines van demonen” (daimonion) een goddeloze leer die afkomstig is van bewoners van de helse gewesten, hoewel wij die in de Waarheid zijn weten dat het Inferno alleen in de mythologie bestaat, waar ook de Diavolo met vleugels vandaan komt!
Als we deze passage analyseren, zien we dat het woord geesten “pneumasi” is, wat ook staat voor “winden”; het woord verleiden is in het Grieks “planois”, waarvan het Engelse equivalent is: dwalen, verleiden of laten dwalen. De uitleg van deze woorden van Paulus aan Timoteüs wordt duidelijk in zijn brief aan de Efeziërs 4:14, wanneer hij hen als volgt schrijft: “Opdat wij voortaan geen kinderen meer zijn, die heen en weer geslingerd worden, en door elke ‘wind der leer’ heen en weer gesleept worden door de list (Grieks kubeia = list) en sluwheid, waardoor zij op de loer liggen om te misleiden.”
Dit lijkt heel duidelijk te maken dat er niet gesuggereerd wordt dat het bovennatuurlijke wezens zijn die verantwoordelijk zijn voor het “heen en weer slingeren en doen dwalen”. Paulus verwijst vervolgens naar “doctrines van demonen” (N.B. niet duivels zoals in de Engelse tekst). De christenen die het bestaan van een “bovennatuurlijke Duivel” tot een van hun grondbeginselen hebben gemaakt, maken gebruik van deze passage om hun theorie te ondersteunen, en hoewel het volgens het Engelse gebruik “doctrines of leringen die van demonen uitgaan” lijkt te betekenen, kan het net zo goed vertaald worden als ” LERINGEN OVER DEMONEN” of leringen over of met betrekking tot demonen. Ter ondersteuning van deze verklaring willen wij Samuel Green’s Grammatica van het Grieks van het Nieuwe Testament aanhalen, die, bij het behandelen van Adjectieven in de Genitief Geval, uitlegt hoe een zin als de bovenstaande, namelijk “Didaskaliais daimonion”, terwijl het vertaald kan worden met “doctrines van demonen”, ook de interpretatie of weergave toelaat van “leringen met betrekking tot demonen”, d.w.z. leringen over demonen. (Zie Samuel Green’s Grammar of New Testament Greek, bladzijde 219, sectie 270.)
Daarom, als we dit huidige vers (1 Timoteüs 4:1) zo vertalen: “Sommigen zullen van het geloof afwijken, acht gevende op winden van leer, die hen doen dwalen en leringen aangaande demonen”, dan wordt de betekenis heel duidelijk, vooral wanneer deze in samenhang wordt genomen met de vele andere waarschuwingen van Paulus over hetzelfde onderwerp in zijn verschillende brieven, namelijk 1 Timotheüs 1:4; 4:7; 2 Timotheüs 4:4; Titus 1:14.
In zijn brief aan Titus heeft Paulus het over de Kretenzers en schrijft hij, “Berisp hen daarom scherp, opdat zij gezond zijn in het geloof (1:14) en geen acht geven op joodse fabels…” (Grieks: muthos = mythen). 1 Timoteüs 4:7, “…Maar weiger (vermijd) profane en oudewijven fabels…” (Grieks: muthos = mythen).
Paulus schrijft verder aan Timoteüs (2 Timoteüs 4:3-4): “Want er komt een tijd dat zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar naar hun eigen begeerten (verlangens), met hun jeukende oren, zich leraars zullen aanmoedigen, en zij zullen hun oren van de waarheid afwenden en zich tot fabelen (mythen) wenden.”
De apostel Johannes richt zich tot de kerk in zijn eerste brief, hoofdstuk 2, en schrijft: “Deze dingen heb ik u geschreven over hen die u verleiden”, en in de voorafgaande verzen maakt hij heel duidelijk dat hij niet schrijft over hemelse of bovennatuurlijke wezens, maar over sommige ongelovigen die hij antichristen noemt. In vers 12 van hetzelfde hoofdstuk komen we de uitdrukking “de boze” tegen. Het Griekse woord “poneron” is afgeleid van het bijvoeglijk naamwoord “poneros”, dat de volgende betekenissen heeft: slechte dingen, kwaad, schade, goddeloos, goddeloosheid, goddeloze, goddeloze persoon.
In een brief aan de Korintiërs (1 Korintiërs 5:13) gebruikt Paulus dezelfde uitdrukking met betrekking tot een van hun leden in de gemeente, waarin het lijkt alsof vele soorten ongerechtigheid wijdverbreid waren. Paulus adviseerde: “… die goddeloze uit uw midden weg te doen.” Het zou net zo redelijk zijn om deze passage te vertalen met “wegdoen uit uw midden ‘de boze’ (ton poneron)” als in 1 Johannes 2:14, maar niemand zal beweren dat daar een bovennatuurlijk geestwezen wordt bedoeld!
Om echter aan te tonen hoe gemakkelijk het is om een volstrekt verkeerde constructie te geven aan een uitdrukking als deze, “de boze”, willen we de aandacht vestigen op 1 Johannes 2:22. Als we nu aan een bepaalde sekte christenen de vraag stellen: “Wie is de leugenaar?”, krijgen we zonder een moment te aarzelen als antwoord: “De duivel, satan”. Welnu, in het 22e vers stelt Johannes deze vraag: “Wie is de leugenaar?”, maar het paste de ideeën van de vertalers in het Engels om het feit te verdoezelen en de vraag van Johannes te laten luiden. “Wie is de leugenaar?”, want het antwoord dat de apostel geeft op zijn eigen vraag is niet “Satan, de Duivel,” maar hij zegt, of liever schrijft, dat hij die de leugenaar is, de persoon is die ontkent dat Jezus de gezalfde is – de Messias – en Johannes verwees naar de ongelovige Jood, en niet naar een bovennatuurlijke! Dit wordt bewezen door zijn uitspraak in vers 26: “Deze dingen heb ik u geschreven over hen die u misleiden.”
Bovendien moeten we onthouden dat zelfs als we de term “de boze” of “de goddeloze” gebruiken, dit niet noodzakelijkerwijs een geestelijke tegenstander hoeft te betekenen; het kan van toepassing zijn op elk kwaadaardig persoon. Hoe vaak horen we niet de uitdrukking, vooral in Schotland waar het heel gebruikelijk is, “Hij is de slechte” of “Hij is de sluwe”? En het heeft geen enkele verwijzing naar een bovennatuurlijk persoon.
