Het bedrog van goud en de vallei van Achor
In de laatste dagen heeft het volk van God steeds opnieuw dezelfde verleiding onder ogen: de macht van goud. De geschiedenis toont dat goud nooit een natie heeft gered van slavernij, maar integendeel velen in ketenen heeft gebracht.
Spanje sleepte in de zestiende eeuw honderden scheepsladingen vol goud uit Zuid- en Midden-Amerika terug naar Europa. Maar al binnen een eeuw viel haar macht in duigen, en het rijk dat op goud gebouwd was, zonk weg in armoede en onwetendheid. Tegelijkertijd kwamen eenvoudige Engelse kolonisten naar Noord-Amerika. Zij hadden geen goud, maar werkten als boeren en handwerkslieden. En terwijl Spanje verviel, groeide Amerika op tot de machtigste natie ter wereld — zonder goud.
Ezechiël 7:19 “Zij zullen hun zilver op de straten werpen, en hun goud zal tot onreinheid zijn. Hun zilver en hun goud zullen hen niet kunnen redden op de dag van de gramschap van de HEERE.”
De Schrift maakt duidelijk dat goud nooit redding brengt. Het wordt een struikelblok, een afgod, een instrument waarmee mensen menen zichzelf te kunnen verlossen. Hetzelfde zien we terug in onze tijd. Mensen geloven dat goud Amerika kan redden van verval, dat het internationale bankiers kan breken en het land kan bevrijden. Maar wat een waanbeeld. Goud redt niet — God alleen redt.
Joël 3:4–5 “Wat hebt u met Mij te maken, Tyrus en Sidon, en alle kustlanden van Filistea? Wilt u Mij vergelden? Snel, haastig zal Ik uw vergelding op uw eigen hoofd doen terugkeren. Omdat u Mijn zilver en Mijn goud hebt meegenomen en Mijn kostbare schatten naar uw tempels hebt gebracht.”
De profetie is duidelijk: de vijanden van Israël zullen het goud in hun tempels dragen, maar God Zelf zal hun vergelding terugbrengen op hun eigen hoofd. De machten die goud gebruiken om naties te knechten, zullen geoordeeld worden.
Goud werd en wordt een god voor hen die niet vertrouwen op de HEERE. Het is de vallei van Achor, plaats van oordeel en ellende. Maar juist daar zegt God dat Hij een deur van hoop opent.
Edom, Juda en het oordeel van God
De profeet Joël voorzegde dat de vijanden van Israël het goud zouden bezitten en de kinderen van Juda in slavernij zouden verkopen.
Joël 3:6–7 “De kinderen van Juda en de kinderen van Jeruzalem hebt u verkocht aan de Grieken, om hen ver van hun gebied weg te voeren. Zie, Ik ga hen uit de plaats waarheen u hen verkocht hebt, doen opkomen, en Ik zal uw vergelding op uw eigen hoofd doen terugkeren.”
Het volk dat dacht Juda te vernietigen, zou zelf in de valstrik vallen die het gespannen had. Want God zou Juda verlossen en hun vijanden uitleveren aan hun eigen ondergang.
De prediking van de profeten is onverbloemd: de machten die zich kleden in rijkdom en goud, die kinderen onschuldig bloed doen vergieten, en die Juda tot slaaf maken, zullen geoordeeld worden.
Joël 3:19–20 “Egypte zal tot een woestenij worden, Edom tot een woeste wildernis, vanwege het geweld tegen de kinderen van Juda, omdat zij onschuldig bloed in hun land vergoten hebben. Maar Juda zal blijven bestaan tot in eeuwigheid, en Jeruzalem van generatie tot generatie.”
Hier wordt Edom bij name genoemd. Het nageslacht van Esau zou een desolaat land worden, zonder toekomst, vanwege het bloed dat zij vergoten hadden. Maar Juda zou eeuwig wonen.
En hoe actueel klinkt dit in onze dagen. Want de vijandschap tegen Juda is niet verdwenen. Nog steeds zien we hoe de geest van Esau, vermengd met Juda, zich verheft tegen Gods volk. De profeten en ook Jezus zelf hebben deze vijandschap blootgelegd. Zij ontmaskerden hen die zich voordeden als kinderen van Abraham, maar de werken deden van een andere vader.
Johannes 8:44 “U bent uit uw vader de duivel, en wilt de begeerten van uw vader doen. Die was een mensenmoordenaar van het begin af, en hij staat niet in de waarheid, want er is in hem geen waarheid.”
De strijd tussen Jakob en Esau, tussen Juda en Edom, is geen vergeten bladzijde uit de oudheid. Het is een geestelijke strijd die doorgaat tot het einde der dagen. God heeft echter Zijn oordeel uitgesproken: Juda zal blijven bestaan, maar Edom zal verdwijnen.
De mantel van Nimrod en de geest van bedrog
De zonde van Achan, die een Babylonisch kleed in zijn tent verborg, wijst ons terug naar een nog oudere geschiedenis. Want dit kleed was niet zomaar een stuk stof. In de overlevering werd verteld dat Nimrod, de machtige jager voor het aangezicht van de HEERE, een bijzondere mantel droeg die hem macht gaf over de mensen.
Nimrod was de bouwer van Babel. Hij was de stichter van het rijk dat zich verzette tegen God, het rijk dat een toren oprichtte om de hemel te bereiken. In zijn kleding en in zijn macht was de geest van rebellie zichtbaar. En volgens oude geschriften werd die mantel later door Esau gestolen, toen hij Nimrod doodde.
Esau, de man die zijn eerstgeboorterecht verachtte en het voor een maaltijd verkocht, werd zo verbonden met de geest van Babel. Zijn nageslacht, Edom, droeg diezelfde geest verder. Een geest die het tijdelijke boven het eeuwige stelt, die macht en rijkdom zoekt in plaats van gehoorzaamheid aan God.
Toen Achan een Babylonisch kleed nam, haalde hij niet alleen een voorwerp binnen, maar een symbool van diezelfde geest. Hij verborg in zijn tent het teken van afgoderij, van menselijke macht en rebellie. Daarom was zijn zonde zo zwaar. Het was niet slechts diefstal, het was geestelijke overspel.
Jozua 7:11 “Israël heeft gezondigd, ja, zij hebben Mijn verbond overtreden dat Ik hun geboden had. Ook hebben zij iets van het verbannene genomen, en zij hebben gestolen, ook ontkend, en het onder hun spullen gelegd.”
De mantel van Nimrod, de daad van Esau, het kleed van Achan — het is één lijn. Het is de lijn van bedrog, afgoderij en ongehoorzaamheid. En telkens brengt het oordeel voort, want God laat Zijn volk niet met zulke dingen leven.
Het is de geest van Babel die zich vermomt in pracht en macht, maar die altijd eindigt in verwoesting. Het is de geest die zich door Esau en Edom voortzette, en die uiteindelijk in Jezus’ dagen zichtbaar werd in de leiders die Hem verwierpen.
De strijd is daarom niet slechts historisch, maar geestelijk en actueel. Het is de strijd tussen trouw en verraad, tussen gehoorzaamheid en rebellie, tussen de geest van Christus en de geest van de wereld.
De profetieën tegen Babel en Edom
De profeten spraken met grote duidelijkheid over de toekomst van Babel en Edom. Het waren niet zomaar twee volken, maar geestelijke machten die door de geschiedenis heen Gods volk tegenstonden.
Jesaja 13:19 “Babel, het sieraad onder de koninkrijken, de luister en de trots van de Chaldeeën, zal zijn als toen God Sodom en Gomorra omkeerde.”
Babel, machtig en glorieus, zou volledig verwoest worden. Geen rijk op aarde, hoe sterk ook, kan blijven bestaan wanneer het zich verheft tegen de Allerhoogste.
Ook Edom werd genoemd in de profetieën.
Jesaja 34:5–6 “Want Mijn zwaard is dronken geworden in de hemel; zie, het zal neerkomen op Edom, op het volk dat door Mij met de ban geslagen is, om gericht te oefenen. Het zwaard van de HEERE zit vol bloed… want de HEERE houdt een offer in Bosra, en een grote slachting in het land Edom.”
Het oordeel is onherroepelijk. Babel en Edom, twee namen die door de Schrift heen symbool zijn geworden voor vijandschap en afgoderij, zullen niet standhouden. Hun einde is vastgelegd.
De tegenstelling met Israël is scherp. Israël werd wel gestraft, verstrooid en gekastijd, maar altijd met het doel van herstel. God sprak een scheidbrief uit, maar beloofde tegelijk dat Hij opnieuw zou trouwen. Hij verstrooide, maar om later weer te verzamelen.
Voor Edom en Babel daarentegen is er geen herstel. Hun oordeel is definitief. Hun namen staan geschreven in de profetieën als herinnering dat geen macht kan blijven bestaan die zich verheft tegen de God van Israël.
De lijn is duidelijk: wat Nimrod begon in Babel, werd voortgezet in Esau en zijn nakomelingen, en kwam opnieuw naar voren in de leiders die Jezus verwierpen. Het is de geest van rebellie, die zich in pracht en rijkdom hult, maar die eindigt in verwoesting.
Ezechiël 35:15 “Zoals u zich verheugd hebt over het erfdeel van het huis van Israël, omdat het verwoest was, zo zal Ik met u doen. U zult een woestenij worden, Seïrberg, heel Edom. Dan zullen zij weten dat Ik de HEERE ben.”
Daarmee tekent de Schrift een onmiskenbaar contrast: Babel en Edom verdwijnen, maar Israël blijft.
De bruiloft van herstel en Gods eeuwige trouw
Temidden van oordeel en verwoesting klinkt in Hosea een ander geluid: niet vernietiging, maar herstel. Israël, dat een scheidbrief had ontvangen, wordt opnieuw geroepen. Niet langer als een verstoten vrouw, maar als een geliefde bruid.
Hosea 2:19–20 “Ik zal u voor eeuwig tot Mijn bruid nemen. Ik zal u tot Mijn bruid nemen in gerechtigheid en in recht, in goedertierenheid en in barmhartigheid. Ik zal u in trouw tot Mijn bruid nemen, en u zult de HEERE kennen.”
Dit is de belofte die door alles heen klinkt: oordeel heeft een doel, kastijding heeft een einde, maar Gods liefde blijft eeuwig. Waar Lo-Ruchama werd genoemd — geen ontferming — zegt Hij opnieuw: Ik zal Mij ontfermen. Waar Lo-Ammi werd genoemd — niet mijn volk — zegt Hij: U bent Mijn volk.
Hosea 2:23 “Ik zal Mij ontfermen over Lo-Ruchama, en Ik zal zeggen tot Lo-Ammi: U bent Mijn volk. En zij zullen zeggen: U bent mijn God.”
Dat is de deur van hoop in de vallei van Achor. Daar waar oordeel en ellende lagen, opent God een nieuwe toekomst. De mantel van Nimrod, de geest van Esau, de zonde van Achan — alles wijst naar de verleiding en het oordeel. Maar boven dit alles klinkt de belofte van een nieuwe bruiloft.
Het huwelijk dat verbroken was, wordt hersteld. Niet op basis van Israëls trouw, maar op basis van Gods eigen trouw. En het volk dat verstrooid was, zal opnieuw verzameld worden onder één Hoofd, de Messias, de Zoon van David.
Daarin ligt de hoop voor de toekomst: een koninkrijk dat niet gebouwd is op goud of menselijke macht, maar op gerechtigheid, genade en waarheid.
