Wolven in schaapskleren: Jezus’ waarschuwing voor misleiding
Jezus Christus waarschuwde zijn volgelingen in Mattheüs 7 vers 15:
“Wacht u voor de valse profeten, die in schapenkleren tot u komen, maar van binnen zijn zij grijpende wolven.”
Dit is een Grieks idioom, wat betekent: wees op uw hoede voor hen die tot u komen en beweren christelijke profeten te zijn, maar in werkelijkheid wolven zijn die u proberen te vernietigen. Vervolgens vertelde Hij ons hoe we hen kunnen herkennen.
Vers 16 en vers 20: “Aan hun vruchten zult gij hen kennen; derhalve, aan hun vruchten zult gij hen kennen.”
Je zult niet kunnen weten of ze oprecht zijn door wat ze zeggen. Hun woorden zullen klinken als de woorden van christenen, als de taal van de Bijbel, maar zij zijn valse profeten, vijanden van de schapen.
In Mattheüs 24 waarschuwde Jezus dat het einde van dit tijdperk een tijd van grote misleiders zou zijn. In vers 3 vroegen de discipelen Hem wat de tekenen van Zijn komst en van het einde van de wereld zouden zijn. En zo begon Hij Zijn antwoord.
Vers 4: “En Jezus antwoordde en zeide tot hen: Ziet toe, dat u niemand verleide.”
Dat is een zeer betekenisvol begin. Zijn antwoord begon met een waarschuwing dat mensen zouden proberen u te misleiden.
En zo zouden zij komen:
Vers 5: “Want velen zullen komen onder Mijn Naam, zeggende: Ik ben de Christus, en zullen velen verleiden.”
Met andere woorden: zij zouden tot u komen in de naam van Jezus Christus, zich voordoend als christenen die geloven, en zij zouden leren dat Jezus de Christus is – en u dan alsnog misleiden.
Vers 11: “En vele valse profeten zullen opstaan, en zullen velen verleiden.”
Vers 24: “Want er zullen valse christussen en valse profeten opstaan, en zij zullen grote tekenen en wonderen doen, alzo dat zij, indien het mogelijk ware, ook de uitverkorenen zouden verleiden.”
Jezus bedoelde niet dat zij zouden komen en beweren dat zij letterlijk Jezus Christus waren. Nee, zij zouden beweren dat zij een weg of een middel hadden om mensen te redden van een grote zonde of een groot gevaar.
Ik ben Pastor Sheldon Emry. Dit is het derde deel in onze serie over religie en hersenbeheersing.
Ik begon deze serie met het wijzen van mijn luisteraars op de schokkende tragedie van Jonestown in Guyana, waar bijna 1.000 Amerikanen, die een zelfverklaarde verlosser, een valse Christus, waren gevolgd, werden vermoord of zelfmoord pleegden op bevel van deze valse verlosser. Jones had hen overtuigd dat de wereld een verschrikkelijke plek was en alleen maar slechter zou worden – en dat hij, Jones, hen daarvan kon redden. En zij geloofden hem.
Duizenden gaven hem geld en eigendommen, en bijna duizend gaven zelfs hun leven. Hun geest was onder controle gebracht. Zij waren begonnen Jones te aanbidden.
Dit is waar Jezus voor waarschuwde toen Hij zei dat er valse christussen zouden komen die velen zouden verleiden, en dat sommigen zelfs zouden komen in Zijn Naam, in de naam van Jezus Christus, om de schapen te misleiden. In Mattheüs 7 noemde Hij hen wolven in schaapskleren.
Jezus zei niet dat er slechts één zou komen. Hij zei dat er velen zouden komen, en dat zij velen zouden verleiden. Het is dan ook volkomen logisch om aan te nemen dat er vandaag de dag nog veel meer valse profeten en valse christussen zijn, die zich bevinden onder de schapen, onder de christenen, en hen beroven en uitplunderen.
In deze driedelige radioreeks behandelen wij de methoden die de zogenaamde dominee Jim Jones gebruikte om blinde gehoorzaamheid van zijn volgelingen te verkrijgen. En we overwegen de mogelijkheid dat andere mannen in Amerika soortgelijke technieken en methoden gebruiken.
Valse wonderen, valse aanbidding
Verscheidene kranten berichtten dat dominee Jim Jones genezingen in scène zette. Medestanders van Jones zouden naar voren komen bij het altaar, bewerend dat zij een ziekte of lichamelijke handicap hadden. Jones legde zijn handen op hen, beval dat zij zouden genezen, en zij riepen uit dat ze genezen waren — waarop het publiek dominee Jones prees. Zo werd Jones verheven in de ogen van het volk.
Het is triest maar waar: elk wonder — echt of verzonnen — wekt verwondering en aanbidding op bij mensen ten opzichte van de zogenaamde wonderdoener. We lezen in Handelingen 14 dat Paulus zijn handen op een man legde die vervolgens door God werd genezen. De mensen waren zo onder de indruk dat zij begonnen te roepen dat de goden onder hen waren neergedaald, en zij probeerden offers te brengen aan Paulus en Barnabas. Paulus rende tussen hen in en weerhield hen er fysiek van om offers te brengen aan hem en Barnabas.
Valse profeten doen dat natuurlijk niet. Zij houden de mensen niet tegen. Integendeel, zij suggereren juist zelf hoe het offer eruit zou moeten zien. Je kunt wel raden wat dat is. Ja, geef een gift aan de wonderdoener.
Ik spreek hier met een vleugje spot, maar ik heb daar reden toe. Mijn ouders woonden jaren geleden in Californië, toen Amy Semple McPherson elke week genezingswonderen verrichtte in de Angelus Temple in Los Angeles. De tienerdochter van de buurvrouw van mijn tante Lillian ging ongeveer eens per maand naar die samenkomsten.
Opgemaakt als een invalide, met rolstoel, krukken en dergelijke, en met Hollywood-make-up en pruiken om haar ouder en anders te laten lijken, ging ze door de genezingsrij. Wanneer Amy haar de handen oplegde en haar beval te genezen, wierp ze haar krukken neer of sprong uit de rolstoel, riep het uit en prees God voor haar genezing. Het publiek riep “Halleluja!” en prees Amy Semple McPherson. Dit meisje, en blijkbaar ook anderen, kregen vijf dollar per keer dat ze ‘genezen’ werden — een goed loon voor een paar uur werk in de tijd van de Grote Depressie.
Amy had tienduizenden volgelingen verspreid over heel Amerika, en het geld stroomde binnen — met miljoenen tegelijk. Ik heb dit verhaal al eerder verteld, en mensen hebben mij geschreven om te zeggen dat zij wisten van soortgelijke praktijken, uitgevoerd door Amy Semple McPherson en andere zogenaamde genezers.
Wat is het resultaat? Precies zoals ik u zei: een psychologische vorm van aanbidding ontstaat in de geest van dwaze mensen — niet voor God, maar voor de man of vrouw van wie het vermeende wonder afkomstig is. Na verloop van tijd groeit het ontzag tot het punt waarop mensen de wonderdoener gehoorzamen alsof diens stem de stem van God zelf is.
Toch zijn genezingsbedriegerijen op publieke bijeenkomsten altijd riskant. De misleiding kan ontdekt worden, en de genezer ontmaskerd. Dus in de afgelopen 25 jaar is er een nieuwe, waarschijnlijk effectievere methode ontwikkeld om een illusie van wonderbaarlijke gebedsverhoringen te creëren — een methode die veel minder risico op ontmaskering met zich meebrengt en tóch het nodige ontzag en de aanbidding van de prediker oproept. En dat is natuurlijk het doel.
Deze methode is het zogeheten ‘schrijf-in’ gebedsverzoek. De eerwaarde Vrome Vriend bidt voor u in zijn eigen huis of kantoor, duizend kilometer bij u vandaan. Dominee Vrome Vriend kan in zijn tijdschrift of via de radio voortdurend beweren dat lammen weer lopen, dat het zicht wordt hersteld, dat mensen werk vinden, dat huwelijksruzies verdwijnen — en dat allemaal zonder namen en adressen natuurlijk, en zonder ook maar een spoor van bewijs dat er ooit een wonder is gebeurd.
Zijn luisteraars zullen geloven dat ook zij hun hartenwens kunnen verkrijgen, zolang dominee Vrome Vriend maar voor hen bidt. Deze methode elimineert de noodzaak om een wonder te verrichten voor de oplettende ogen van duizend mensen. Ze sluit de spotter uit, die zou kunnen zeggen: “Ik was erbij, en er gebeurde niets.” En het voorkomt de teleurgestelde man in de rolstoel, die later kan zeggen: “Ik was er, er werd voor mij gebeden, en ik ben niet genezen.”
Alles is succes. Geen enkele hint van mislukking. God antwoordt altijd wanneer dominee Vrome Vriend roept.
En nu zullen sommigen misschien denken dat Pastor Emry niet gelooft dat God gebed verhoort. Nee, luister goed naar wat ik nu ga zeggen, want ik geloof in gebed. Ik geloof dat het gebed van een rechtvaardige veel vermag. Ik geloof dat God gebeden verhoort. Ik geloof in goddelijke genezing. Vijftien jaar geleden werd ik zelf genezen van een ernstige verwonding — compleet met röntgenfoto’s van de schade, en andere röntgenfoto’s waarop de schade miraculeus verdwenen was toen men mij voorbereidde op een operatie die uiteindelijk niet doorging.
Ik was toen nog geen predikant. Mijn voorganger, de gemeente en mijn familie baden voor mij — in het ziekenhuis, in de kerk, en thuis. Geen publieke samenkomsten, geen orkest, geen uitzendingen via radio of televisie, geen brieven naar een genezer duizend kilometer verderop. Alleen gebed door predikant, gemeente, familie en vrienden. En het antwoord kwam van een barmhartige God.
Ik ken anderen die genezen zijn. En ik ken talloze antwoorden op gebed voor allerlei andere problemen.
Dus onthoud goed wanneer ik verderga: ik zeg niet dat God geen gebed verhoort. Ik probeer alleen Gods schapen te waarschuwen voor valse profeten die tot u komen met nep-genezingen en nep-antwoorden op gebed, om u aan henzelf te binden — om u tot hun koopwaar te maken. Ik waarschuw u voor wolven in schaapskleren.
Van manipulatie tot aanbidding
Jezus Zelf waarschuwde dat zij zouden komen. Goed dan, luister naar deze uitleg en denk met mij mee.
De prediker doet zijn oproep om uw gebedsverzoek in te sturen. Sommigen, een paar of wellicht duizenden, horen of lezen zijn aanbod om voor hen te bidden. Ze zijn ziek, hebben geld nodig, zoeken werk, of er is sprake van ongelukkigheid in huwelijk of gezin.
Maar Gods Woord zegt dat de weg naar gezondheid is: Gods geboden gehoorzamen. De weg naar rijkdom is: Gods geboden gehoorzamen. De weg naar geluk is: Gods geboden gehoorzamen. Maar die man vertelt hen dat niet.
Nee, hij biedt gezondheid, rijkdom en geluk in ruil voor de simpele handeling van hem een brief te schrijven. En hij versterkt zijn aanbod met verhalen over vermeende wonderen bij anderen als gevolg van zijn gebeden.
Dus schrijven ze een brief, en de meesten sturen geld mee. Als de prediker om geld heeft gevraagd samen met het gebedsverzoek — en sommigen doen dat — dan vertelde hij hen dat het sturen van geld aan hem gelijkstond aan gehoorzaamheid aan God, en dat zij dat eerst moesten doen voordat God hen een wonder zou geven.
Maar zelfs als hij niet om geld vroeg, zullen de meeste mensen tóch geld sturen, want de meeste Amerikanen schamen zich om iets voor niets te vragen. Hij weet dat de meesten zullen betalen.
Wat gebeurt er dan? Nou, de meeste zieke mensen worden vanzelf beter na een paar dagen. Verkoudheden, griep en zelfs longontsteking verdwijnen binnen ongeveer een week. Gebroken botten beginnen al binnen tien minuten na de breuk te genezen. De Bijbel zegt dat wij vreselijk en wonderlijk gemaakt zijn, en het lichaam bestrijdt de ziekte al terwijl de persoon de brief nog schrijft. En misschien ondergaat hij ondertussen ook andere behandelingen.
Mensen zonder werk zitten niet thuis nadat ze de brief hebben geschreven. Ze blijven zoeken naar werk en vinden meestal binnen korte tijd iets.
Wat is mijn punt? Simpel dit: duizenden — duizenden — van de problemen en moeilijkheden die op die gebedsverzoeken vermeld staan, worden vanzelf opgelost binnen enkele dagen of weken. Maar… velen zullen het verdwijnen van de longontsteking, de genezing van het bot, het herstellen van het huwelijksconflict of het vinden van werk toeschrijven aan dominee Vrome Vriend. En daarmee zijn ze op weg naar een emotionele, psychologische afhankelijkheid van dominee Vrome Vriend — en hij weet dat.
Het maakt hem niet uit dat de Bijbel zegt:
“Want er is één Middelaar tussen God en de mensen, de Mens Christus Jezus.”
De Katholieke Kerk gebruikt al bijna 2.000 jaar de biecht en het gebedsverzoek aan de priester om psychologische slavernij te creëren in de hoofden van miljoenen mensen. Het werkt bij hen, en het werkt ook bij valse protestantse predikers.
Maar wat dan met degenen die ziek blijven, die geen werk vinden, die uiteindelijk tóch scheiden? Wie geeft om hen? De meesten schamen zich te zeer om hun vrienden te vertellen dat ze voor gebed hebben geschreven en geen antwoord kregen. En zelfs als ze het zouden zeggen — wie luistert er? Hoeveel mensen kunnen zij bereiken om te vertellen over het falen van dominee Vrome Vriends gebeden? Praktisch niemand, vergeleken met de honderden en duizenden die week na week in de publicaties van dominee Vrome Vriend horen hoe gebeden zogenaamd verhoord werden — door hem, of door de talloze kopieën van zijn bediening die in de afgelopen 50 jaar overal in Amerika zijn opgedoken.
Nee, degenen die belangrijk zijn, zijn degenen die denken dat ze voordeel hebben gekregen — rechtstreeks van dominee Vrome Vriend — en degenen die denken dat anderen dat ook hebben gekregen.
Wat volgt er dan in de opbouw van dit nieuwe ontzag voor dominee Vrome Vriend, dat overgaat in aanbiddende gehoorzaamheid? Nou, u kent dit allemaal wel. U hoort het de hele tijd: de aankondiging van een wanhopige noodzaak aan tienduizenden of honderdduizenden dollars — voor een weeshuis in Hongkong, zendelingen in Nigeria, voedsel voor Pakistan, traktaten of boeken voor Kenia, kerken in Congo, of om radioschulden of televisiekosten af te lossen, of zelfs om ergens in Amerika een school te bouwen.
Het bedrag is altijd astronomisch, en de nood is altijd dringend. Het enorme bedrag moet bijeen gebracht worden vóór een bepaalde datum, anders volgen er rampzalige gevolgen. Mensen zullen sterven, de communisten zullen winnen, zielen zullen naar de hel gaan, studenten worden geweigerd, radiostations worden uit de lucht gehaald. Ramp na ramp — tenzij u geld stuurt, en snel.
De oproep gaat een tijdje door en dan, jawel hoor, succes! Een glorieuze gebedsverhoring! Het geld is binnen. Weer een wonder, verricht door God op verzoek van dominee Vrome Vriend.
In werkelijkheid is het goed mogelijk dat dat enorme bedrag nooit nodig was voor het genoemde doel, en dat het ook nooit aan dat doel wordt besteed. De noodsituatie heeft misschien nooit bestaan — net zomin als het weeshuis, de traktaten, de boeken of de zendelingen die ze zouden verspreiden.
Het enige dat telt is dat de gever gelooft dat het allemaal echt gebeurd is. Zijn geest is opnieuw psychologisch gemanipuleerd, zodat dominee Vrome Vriend zo goed als een object van aanbidding wordt. Tenslotte: voert hij niet het ene wonder na het andere uit, zonder ooit te falen? Is het niet vreemd dat deze doelen — hoe groot ook — altijd gehaald worden, en er nooit een mislukking is?
Zie je: God faalt niet. Alleen mensen falen.
Tegen die tijd zijn de goedgelovigen verslaafd. Niemand kan hen nog van iets anders overtuigen dan dat dominee Vrome Vriend een uitverkoren instrument is in Gods hand om goed te doen voor de armen en onderdrukten. En een uitverkoren instrument om hun tienden en offers in ontvangst te nemen, zodat hij dat goede werk over het hele land of zelfs wereldwijd kan doen.
Dit soort praktijken werd ook toegepast door dominee Jim Jones. En mensen gaven hem miljoenen dollars aan geld en eigendommen. Jones stierf samen met een deel van zijn volgelingen in zijn eigen stad Jonestown in Guyana, Zuid-Amerika. Hij was hun god geworden.
De apostel Paulus wist dat aanbidding van predikers moest worden tegengegaan, niet aangemoedigd. In 1 Korinthe hoofdstuk 1 bestrafte Paulus die christenen behoorlijk scherp vanwege twist onder hen, omdat sommigen beweerden dat ze van Paulus waren, en anderen van een ander. In vers 11 tot en met 17 berispte hij hen voor het verheffen van hemzelf, en waarschuwde dat zij van Christus waren — niet van Paulus.
2 Korinthe 12:7: “En opdat ik mij niet zou verheffen door de uitnemendheid der openbaringen, is mij gegeven een doorn in het vlees, namelijk een engel van de satan, dat hij mij met vuisten slaan zou, opdat ik mij niet zou verheffen.”
Einde citaat. Hier hebben we Paulus — wonder na wonder, grote visioenen en openbaringen — en toch zorgde God ervoor dat deze ware profeet op geen enkele manier aanbeden zou worden.
Niet zo bij de valse profeten. Zij zorgen er juist doelbewust voor dat zij verschijnen als Gods lievelingen, machtig in de ogen van het volk.
Er is nog iets anders dat dominee Jim Jones tot in de perfectie toepaste, en ik hoop dat u het, met een korte uitleg, zult herkennen als het op u wordt toegepast. Dat is de vervolgingstechniek.
De prediker klaagt publiekelijk en regelmatig over degenen die hem tegenwerken: dat zij proberen zijn bediening te stoppen omdat die zo effectief is; dat zij hem met de dood bedreigen of proberen hem van de radio te weren of laster over hem verspreiden. Hij vertelt vaak dat satan hem probeert te stoppen of schade te berokkenen, omdat hij zogenaamd zo’n gevaar is voor satan.
Dominee Jones vertelde zijn mensen dat de overheid hem probeerde te sluiten, dat ze hem wilden doden, dat er een prijs op zijn hoofd stond — enzovoort.
De psychiaters noemen het paranoia. En de kranten beschuldigden Jones ervan paranoïde te zijn. Ik geloof niet dat hij dat was. Ik geloof dat hij deze vervolgingstechniek gebruikte om zijn imago verder op te bouwen in de ogen van zijn volgelingen.
Het werkt. En Jones wist dat. En anderen weten het ook.
Nog een techniek — en dit is waarschijnlijk nummer zeven of acht inmiddels — die Jones en anderen gebruiken om zichzelf te verheffen in plaats van God, is het herhaaldelijk gebruik van de naam van de prediker zelf.
Het is niet de ‘Christelijke Kerk van…’ of de ‘Radio Bediening van…’ — nee, het is ‘de Vrome Vriend-radio’, ‘Vrome Vriend-tv’, ‘de Vrome Vriend-revival’, ‘de Vrome Vriend-genezingsdiensten’, enzovoort.
Hun scholen, hogescholen, bibliotheken of seminaries dragen hun naam, zodat de eer naar hen gaat — en niet naar God.
Jezus zei over de Farizeeën in Mattheüs 23 vers 5 tot en met 7:
“En al hun werken doen zij om van de mensen gezien te worden; want zij maken hun gebedsriemen breed, en de zoomen van hun klederen groot. En zij beminnen de voorste plaatsen in de maaltijden, en de voorste zitplaatsen in de synagogen, en de begroetingen op de markten, en van de mensen genaamd te worden: Rabbi, Rabbi.”
Vers 12: “Maar wie zichzelf verhoogt, die zal vernederd worden; en wie zichzelf vernedert, die zal verhoogd worden.”
God zij dank dat de dag komt waarop, zoals we lezen in Jesaja 2 vers 11:
“De hoge ogen der mensen zullen vernederd worden, en de hoogmoed der mannen zal gebukt worden; en God alleen zal verheven zijn te dien dage.”